Đến 2030, 70% doanh nghiệp sẽ ứng dụng thương mại điện tử

Thương mại điện tử được kỳ vọng trở thành động lực tăng trưởng chủ lực trong giai đoạn phát triển kinh tế số tiếp theo của Việt Nam. Theo đó, 70% dân số trưởng thành sẽ mua sắm trực tuyến, 70% doanh nghiệp ứng dụng thương mại điện tử vào năm 2030.

Bộ Công Thương vừa ban hành Quyết định số 1568/QĐ-BCT, phê duyệt Kế hoạch tổng thể phát triển thương mại điện tử (TMĐT) quốc gia giai đoạn 2026–2030. Kế hoạch được xây dựng trên quan điểm TMĐT là lĩnh vực tiên phong, giữ vai trò then chốt trong quá trình chuyển đổi mô hình tăng trưởng, thúc đẩy năng lực cạnh tranh và phát triển bền vững của nền kinh tế số.

Trong giai đoạn tới, TMĐT sẽ được đặt trong mối liên kết chặt chẽ với các chiến lược lớn như Chương trình chuyển đổi số quốc gia, Chiến lược phát triển kinh tế số và xã hội số, cũng như các đề án chuyên ngành của Bộ Công Thương. Trọng tâm là tối ưu hóa toàn bộ chuỗi giá trị từ sản xuất đến tiêu dùng thông qua các giải pháp công nghệ, hướng tới cân bằng giữa tăng trưởng kinh tế, công bằng xã hội và bảo vệ môi trường.

Một trong những định hướng nổi bật của kế hoạch là tổ chức không gian phát triển TMĐT theo hướng đồng bộ và hiệu quả trên toàn quốc, kết hợp thúc đẩy liên kết vùng và hội nhập quốc tế. Nhà nước đóng vai trò kiến tạo thông qua việc xây dựng thể chế, chính sách và hạ tầng số, trong khi doanh nghiệp và người tiêu dùng là lực lượng chủ lực thúc đẩy quá trình phát triển TMĐT bền vững.

Đáng chú ý, kế hoạch đề ra mục tiêu đến năm 2030, 70% dân số trưởng thành sẽ tham gia mua sắm trực tuyến; doanh số bán lẻ TMĐT tăng trưởng từ 20–30% mỗi năm và chiếm khoảng 20% tổng mức bán lẻ hàng hóa quốc gia. Cùng đó là các chỉ tiêu cụ thể về phát triển doanh nghiệp: 70% doanh nghiệp ứng dụng TMĐT, 100% giao dịch có hóa đơn điện tử, 80% giao dịch thanh toán không dùng tiền mặt và 60% doanh nghiệp vừa và nhỏ hoạt động trên nền tảng số.

Kế hoạch cũng thể hiện quyết tâm thu hẹp khoảng cách phát triển giữa các vùng miền, khi đặt mục tiêu 50% giao dịch TMĐT B2C diễn ra ngoài Hà Nội và TP Hồ Chí Minh, 60% xã có thương nhân tham gia bán hàng trực tuyến, và đẩy mạnh khai thác lợi thế đặc thù từng vùng trong sản xuất, logistics và nguồn nhân lực phục vụ TMĐT.

Phát triển xanh và bền vững là một trụ cột quan trọng của kế hoạch lần này, thể hiện qua cam kết giảm tỷ lệ bao bì nhựa xuống còn tối đa 45%, nâng tỷ lệ tái chế lên 50%, đồng thời thúc đẩy việc sử dụng năng lượng sạch trong logistics TMĐT, với ít nhất 40% doanh nghiệp tham gia, và 50% doanh nghiệp áp dụng tiêu chuẩn đóng gói xanh.

Về phát triển nhân lực, kế hoạch đặt mục tiêu 60% cơ sở đào tạo đại học và nghề nghiệp giảng dạy các ngành liên quan TMĐT; đồng thời tổ chức đào tạo kỹ năng cho ít nhất 1 triệu lượt người, bao gồm doanh nghiệp, cá nhân và cán bộ nhà nước.

Để hiện thực hóa các mục tiêu tham vọng nêu trên, kế hoạch tổng thể xác định rõ các định hướng lớn như hoàn thiện thể chế, phát triển hạ tầng số và logistics, xây dựng các nền tảng công nghệ lõi phục vụ quản lý nhà nước và thị trường, đẩy mạnh liên kết vùng, nâng cao năng lực ứng dụng trong cộng đồng doanh nghiệp và người dân, cùng với mở rộng hợp tác quốc tế để tiếp cận công nghệ tiên tiến và thị trường toàn cầu.