'Sản xuất sữa giả, thực phẩm chức năng giả phải bị tử hình'

Đại biểu Phạm Khánh Phong Lan đề xuất nâng khung hình phạt cao nhất lên tử hình với hành vi sản xuất sữa giả, thực phẩm chức năng giả, thay vì chỉ chung thân như hiện nay.

Sáng 27.5, tiếp tục chương trình kỳ họp thứ 9 Quốc hội khóa XV, các đại biểu thảo luận tại hội trường về dự án bộ luật Hình sự sửa đổi.

Dự thảo đề xuất bỏ hình phạt tử hình, thay thế bằng hình phạt chung thân không xét giảm án, đối với 8 tội danh.

Những tội này gồm: tham ô tài sản (điều 353); nhận hối lộ (điều 354); vận chuyển trái phép chất ma túy (điều 250); hoạt động nhằm lật đổ chính quyền nhân dân (điều 109); gián điệp (điều 110); phá hoại cơ sở vật chất - kỹ thuật của nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam (điều 114); sản xuất, buôn bán hàng giả là thuốc chữa bệnh, thuốc phòng bệnh (điều 194); phá hoại hòa bình, gây chiến tranh xâm lược (điều 421).

ẢNH: GIA HÂN

"Nhân văn với tội phạm thì thân nhân của nạn nhân sẽ cảm thấy thế nào?"

Cho ý kiến thảo luận, đại biểu Phạm Khánh Phong Lan (đoàn TP.HCM) ủng hộ việc bỏ hình phạt tử hình đối với 4 tội danh; với 4 tội danh còn lại (tham ô, nhận hối lộ, sản xuất thuốc giả và vận chuyển trái phép chất ma túy) thì bà rất băn khoăn.

Theo nữ đại biểu, tình hình tội phạm trong những lĩnh vực trên gây hậu quả hết sức nghiêm trọng, ngày càng phức tạp hơn. Với bối cảnh ấy, "tại sao chúng ta lại giảm án?".

Bà Lan dẫn lại thuyết minh của tờ trình về việc bỏ hình phạt tử hình để đảm bảo tính nhân văn và phù hợp với xu thế chung của thế giới. Song, bà cho rằng "nếu nhân văn với tội phạm thì thân nhân của nạn nhân, của những người đã chết vì tội lỗi này sẽ cảm thấy như thế nào?".

Vẫn theo vị đại biểu đoàn TP.HCM, khi thực hiện một trong 4 tội danh đã nêu, người phạm tội hầu như "đều biết hết, hậu quả như thế nào, làm sẽ chịu trách nhiệm ra sao". Thế nhưng, nhiều người vẫn làm vì lợi ích bản thân.

Từ những phân tích đã nêu, bà Lan đề nghị giữ hình phạt tử hình, như là một "chốt chặn" để răn đe tội phạm, đồng thời cho người dân thấy quyết tâm của Nhà nước về việc không khoan nhượng với tội phạm, góp phần lập lại trật tự, đảm bảo xã hội an toàn.

Đặc biệt, bà Lan nói, với tư cách một người chịu trách nhiệm phát hiện và xử lý vi phạm, cùng với hàng loạt vụ việc bị phát hiện thời gian qua, đề nghị bổ sung hình phạt tử hình (hiện nay cao nhất là chung thân) với tội sản xuất, buôn bán hàng giả, nhất là thực phẩm chức năng và sữa giả.

"Những hành vi này ảnh hưởng đến người yếu thế trong xã hội, tác động rất lớn đến sức khỏe và niềm tin của người dân", bà Lan nhận định, đồng thời nhấn mạnh "không thể xuê xoa với tội phạm".

ẢNH: GIA HÂN

Vận chuyển là "anh em song sinh" với mua bán ma túy

Đại biểu Phạm Văn Hòa (đoàn Đồng Tháp) cũng bày tỏ băn khoăn về việc bỏ hình phạt tử hình đối với các tội tham ô tài sản, nhận hối lộ và vận chuyển trái phép chất ma túy.

Ông Hòa dẫn thực tế xét xử thời gian qua, cho thấy rất ít người phạm tội thuộc nhóm tội tham nhũng bị tuyên án tử hình. Nhưng dù không tuyên, việc duy trì hình phạt này vẫn có ý nghĩa rất lớn.

Có những vụ án, trước khi viện kiểm sát đề nghị mức án tử hình thì không thấy động tĩnh gì, chỉ đến lúc thấy mức án đề nghị thì gia đình và bị cáo mới tích cực nộp lại tiền, khắc phục hậu quả để thoát án tử.

Như vậy, hình phạt tử hình không chỉ là mức chế tài cao nhất, mà còn là động lực để người phạm tội khắc phục thiệt hại. Ông Hòa nhắc đến vụ án Trương Mỹ Lan, với số tiền tham ô "không thể tưởng tượng được", chỉ cần khắc phục được một nửa số này đã có thể dùng nguồn tiền này để đầu tư xây dựng các dự án lớn.

Với phân tích đã nêu, ông Hòa đề nghị duy trì hình phạt tử hình để phòng ngừa, răn đe, trừng trị thích đáng đối tượng phạm tội. "Tất nhiên, khi ăn năn hối cải, tích cực khắc phục hậu quả thì có thể giảm xuống chung thân, 30 năm, 20 năm…", ông nói.

Về tội vận chuyển trái phép chất ma túy, vị đại biểu đoàn Đồng Tháp ví "như anh em song sinh" với tội mua bán trái phép chất ma túy. Nếu không có hành vi vận chuyển thì ma túy không thể đến tay người sử dụng.

Ngoài ra, ông Hòa ủng hộ đề xuất tại dự thảo về việc hình sự hóa tội danh sử dụng trái phép chất ma túy (hiện nay chỉ bị xử lý hành chính).

Đại biểu cho biết, trong các lần tiếp xúc cử tri, "bà con rất phàn nàn" về tình trạng sử dụng trái phép chất ma túy, tiềm ẩn nguy cơ rất lớn về mất an ninh, trật tự xã hội.

Người sử dụng trái phép chất ma túy được coi là người bệnh, vì thế sẽ đưa vào trại cai nghiện. Nếu cai nghiện thành công, kết quả đương nhiên tốt; nhưng nếu tái nghiện, tình hình sẽ lại đâu vào đó.

Do đó, việc nâng cao chế tài xử lý bằng việc phạt tù với người sử dụng trái phép chất ma túy là cần thiết. "Đương nhiên phải có sự phân hóa, chỉ áp dụng với các trường hợp cố tình vi phạm nhiều lần", ông Hòa nêu.